KSIĄŻĘ Niccolò Machiavelli
28 września 2010
wybrane cytaty :
1. każdy przewrot tworzy podścielisko dla przewrotu następnego
2. ludzie chętnie zmieniają pana w nadziei,że poprawią swój los
3. ludzi trzeba traktować łagodnie albo wygubić
4. ludzie prawie zawsze kroczą drogami ubitymi przez innych i w czynnościach swych naśladują drugich
5. natura ludzka jest zmienna : łatwo ich o czymś przekonać, lecz trudno umocnić w przekonaniu
6. gdy wiara zawiedzie, tam przemoc jest konieczna
7. nie sposób jest dobrze rządzić, gdy władzę zawdzięcza się szczęściu, woli losu lub osobom, które miały w tym swój interes
8. kto się nie przygotowuje do rządzenia, temu się trudno rządzi
Sposoby na utrzymanie władzy wg. Machiavellego
- zachować dawne przywileje, tradycję, warunki życia i przyzwyczajenia
- zniszczyć byłą władzę
- nie podnosić podatków
- zamieszkać najbliżej jak się da, by więcej widzieć i słyszeć – nieporządki gasić w zarodku
- skrócić drogę kontaktu z władzą poprzez powołanie instytucji odwołań
Niccolò Machiavelli (1469-1527), włoski pisarz polityczny, historyk i filozof, dyplomata Republiki Florenckiej. Swoje poglądy historyczno–polityczne zawarł w „Rozważaniach nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza”, „Vita di Castracani”, „Historiach florenckich” i przede wszystkim w „Księciu” (1532). Lektury oraz własne obserwacje umocniły w Machiavellim przekonanie, że jego ojczyzna jest igraszką w rękach sąsiednich państw, dlatego nie może obyć się bez wybitnego i stanowczego władcy, który potrafiłby zrealizować stojące przed nim zadania; taki jest punkt wyjściowy „Księcia”.
Dzieło to, jako reakcja pisarza na postępujący rozkład jego ojczyzny, zawiera szereg praktycznych wskazówek udzielanych hipotetycznemu władcy, który dzięki nim ma zrealizować określony program polityczny. Książę, strateg i zręczny polityk, powinien przede wszystkim objąć władzę, a następnie rozpocząć dzieło naprawy państwa (Italii), zaprowadzić w kraju ład i wzmocnić jego granice. W warunkach wewnętrznej anarchii, nieustającej walki o wpływy książąt i frakcji politycznych, wobec zaniku cnót obywatelskich wśród ludu, musi ulec zmianie technika władzy, gdyż metody rządzenia państwem silnym muszą być z natury rzeczy inne niż metody sterowania państwem słabym. Kiedy sama praworządność nie wystarcza, trzeba uciec się do radykalnych środków, do siły, obłudy, podstępu. Książę powinien być więc człowiekiem trzeźwo i logicznie myślącym, zdolnym monarchą obdarzonym konieczną na tym stanowisku domieszką demonizmu, powinien stanowić połączenie natury lwa i lisa.
źródło [Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005]